İstanbuldaki trafik sorununa karınca modeli: Sabır ve C2C yaklaşımı
Hiç birkaç dakikanızı ayırıp karıncaların nasıl çalıştıklarını izlediniz mi? Küçükken çoğumuz bu eyleme ortak olmuşuzdur ancak kendi ağırlıklarının 50 katını taşıyabilen bu böceklerin binlercesinin hiçbir trafik sıkışıklığı yaşamadan nasıl ilerleyebildiklerini anlayabildik mi acaba?
Karmaşık bir yapıya sahip olan kainat, temelde birbiri ile uyum içinde çalışan mekanizmalarla hareket ediyor. Karınca topluluğu, çekirge ve kuş sürüsü, göç eden vahşi hayvanlar, sayıları milyonları bulan gruplar olmalarına rağmen çoğu zaman tek bir bireymiş gibi hareket edebiliyorlar. Koordinasyon mekanizmaları oldukça gelişmiş olan bu canlılara baktığımız zaman, insanlar için aynı şeyi söyleyebilmek çoğu zaman pek mümkün olmayabiliyor.
İnsanoğlunun farklı görüşlere sahip olması, fikir ayrılıklarına yol açtığı için sürü psikolojisinde hareket etmeyen bireyler, topluluk söz konusu olduğunda dahi kişisel hareket etme eğilimi gösterebiliyorlar. Tabi ki çok uç noktalarda durum değişkenlik gösterebiliyor ancak genel olarak bakıldığında durum böyle. Bunu insanların trafikte sergiledikleri tutumu göz önüne alarak söyleyebilmek mümkün. Fakat doğada yaşayan canlılara genel olarak baktığımızda, karıncaların organize olabilme yeteneği kusursuz bir şekilde işliyor.
Karıncaları izleme fikri kulağa sıkıcı gelse de bunu meslek olarak yapan bir araştırma ekibi, 8 yıldır karıncaların davranışlarını takip ediyor. Sidney Üniversitesinden Audrey Dussutourun başkanlık ettiği araştırma ekibi, ağaç dalından ince bir çubuk üzerinde dahi çift yönlü olarak çalışmalarına rağmen hiçbir şekilde duraksamadıklarını söylüyorlar. Ekip aynı zamanda, hiçbir “böceksel zincirleme kazaya“sebebiyet vermeden ilerleyen karıncaların kullandıkları bu yöntemin trafikteki otomobiller için de geçerli olabileceğini düşündüklerini söylüyor. Peki, bu yöntem İstanbul trafiğine çözüm olur mu?
Üniversitedeki araştırmacıların yaptığı 8 yıllık çalışma sonucu karıncaların bu başarısının temeli “sabır“a dayanıyor. Çünkü hızla yol alan “yüksüz“bir karınca, yavaş giden yüklü bir karıncanın arkasında kaldığında onu geçmek yerine yavaş ilerlemeyi tercih ediyor. Daha sonra yüklü karınca hızlı hareket eden diğer karıncalara en müsait yerde yol veriyor. Her bir karınca sadece trafik durumunu yönlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda yol hakkında birbirlerine bilgi akışı da sağlıyorlar. Karıncaların izledikleri bu yöntemden yola çıkarak bir algoritma hazırlayan araştırmacılar, çok araçlı bir navigasyon sistemi geliştirmek için kolları sıvamışlar. Bu sistemin 50 yıldır dillerden düşmeyen sürücüsüz otomobil fikrinin hayata geçmesi açısından da büyük önem taşıması bekleniyor. Bu sayede binlerce sürücüsüz otomobil birbiriyle haberleşerek, kaza yapmadan ve trafik sıkışıklığına neden olmadan yol alabilecek.
