Bir aracın çenç (change) yapıldığını nasıl anlarım?

Aracın künyesinde; aracın tip onay numarası, şasi numarası, aracın brüt toplam ağırlığı, ön ve arka dingil kapasiteleri gibi bilgiler bulunmaktadır. Aracın künyesini oluşturan temel bilgilerden biri hiç şüphesiz şasi numarasıdır. Bu girişten sonra change nedir? Nasıl yapılır? Konuları üzerinde duralım. “Çenç”ifadesinin orijinal İngilizcesi “change”dir. Change, bir şeyi değiştirmek olarak Türkçeye çevrilebilir. Otomobillerde change kavramı şasi ve motor numarasının değişik yöntemlerle değiştirilmesi olayıdır. Öncelikle şasi numarasının değiştirilme yöntemleri hakkında biraz bilgi sunalım. İzlenen yöntemlerden biri ağır hasarlı ve sigorta şirketleri tarafından pert edilmiş araçlar art niyetli kişiler tarafından satın alınıp, ağır hasarlı olarak alınan bu araçların özelliklerine uygun başka bir araç çalmak suretiyle. Çalmış oldukları aracın şasi numaralarını taşlama ve zımparalama yöntemi ile kazıdıktan sonra ağır hasarlı olarak satın almış oldukları aracın şasi numarasını çalıntı araca numaratör ile vurarak veya enjeksiyon iğnesi ile vurmak sureti ile change gerçekleştirilir. Bir başka yöntem ise aracın şasi numarasını değiştirmek sureti ile veya hasarlı aracın şasi numarasının bulunduğu bölgenin kesilerek çıkarılıp aynı bölgeye çalıntı aracın şasi numarasının kaynakla monte edilmek sureti ile yapılması. Bir diğer change yöntemi de çalıntı otonun şasi numarasının bulunduğu kulenin yerinden sökülerek alınıp ağır hasarlı aracın şasi numarasının bulunduğu kulenin bu bölgeye monte edilmesi sureti ile şasi numarası değiştirilir.

Peki change yapılmış bir araç nasıl tespit edilebilir? Yukarıda belirtilen yöntemler ile “change”yapılan araçların tescil işlemleri yapılabildiğinden herhangi bir ihbar olmadığı sürece araçların tespiti uzman kişiler tarafından veya bu suçlardan dolayı emniyet görevlileri tarafından yakalanan kişilerin itirafları ile tespit edilebilir. Diğer tespit yöntemleri ise; aracı satın alan kişilerin ücreti karşılığında il merkezlerinde bulunan Makine Mühendisleri Odasına, otomotiv eğitimi yapan üniversitelerden hazırlanacak bilirkişilik ekibine, change yöntemine bağlı olarak tecrübeli araç ekspertizleri ya da change maruz bırakılmış araçların satış sonrası hizmetler müdürlüğündeki tecrübeli elemanlara yaptırılabilir. Şu önemli notla bitirelim. Change amacıyla ülkemizde pek çok otomobil, işi meslek edinmiş organize suç örgütleri tarafından çalınmaktadır.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

4 Cevaplar

  1. ersin dedi ki:

    Benim aracim chenge cikti ben den araci aldilar benim param ne olacak devlet bu konuyla hic ilgilenmiyor benim maduriyetim onlarin omurunda degil

  2. Dr. Abdullah Demir dedi ki:

    İsteğinize sektörün güçlü ismi Hüseyin Yayla Beyden şöyle bir tavsiye geldi.
    Şöyle diyor Sayın Yayla:
    Bence öncelikle avukata gitmek lazım,
    İşte bu tip olaylar yüzünden araçların güvenilir adreslerden dolayısıyla da yetkili satıcılıklardan alınması daha doğru olacaktır. Biz de yönlendirme ve tavsiyelerimizi bu yönde yapıyoruz. Yine piyasa da bulunan ve köklü geçmişi bulunan gerçek galericilerde de bu tip sorunlarınızı rahatlıkla çözebilirsiniz.
    Eğer ki bu araç bizim gibi firmalardan alınmış olsaydı aracın bedelini ödemek gibi kısa yoldan bir çözüm yoluna dahi gidilebilirdi.
    Aracın change olma durumu ekspertiz sırasında anlaşılabilir bir durumsa yani ruhsat üzerindeki motor-şasi numaraları ile araç üzerindekiler örtüşmüyorsa direkt olarak aldığı yeri suçlayabilir. Fakat bu anlaşılmıyorsa daha kapsamlı bir dolandırıcılık hikayesi doğabilir zira aracı aldığı firma, ” ben de dolandırıldım” diyebilir. Sonuçta hukukun çözebileceği bir iş olarak düşünüyorum.

  3. BEDRİ DUMAN dedi ki:

    fenni muayenede ön şasi numarası ile arka şasi numarası farklı olduğu için muayene yapılmadı hatta arka şasi numarası için çalıntı olduğu söylendi ön ve arkada şasi numarası olurmu ayrıca arka şasi numarasının bağlı olduğu parçayı KIA SORENTO 2,5 DSL A/T OTOMOBİL ARAZİ TAŞITI 2005 ÖODEL BU KONUDA BİLGİ VERİRSENİZ MEMNUN OLURUM SELAMLAR

  4. BEDRİ DUMAN dedi ki:

    TÜV TÜRK tarafından Muayene aşamasında 2005 model KIA marka SRENTO 2,5 DSL A/T Otomobil Arazi taşıtı aracın Ön Şasi Numarası İle Arka şasi Numarasının Farklı Olduğu hatta Arka şasi Numarasının çalıntı olduğu söylenerek fenni Muayene yapılmamış karayoluna çıkmasının dahi sakıncalı olduğu ikaz edilmiş, Soru Benim bildiğim otomobillerde bir şase numarasının olduğudur. Yosa ben mı bilmiyorum ön ve arkada ayni numaradan ayrı ayrı yerlerde iki tane mi vardır selamlar iyi çalışmalar cevabınızı bekliyorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir