Toprak yollarda lastik basıncını düşürmek yuvarlanma direncini artırır mı?

Araçların hareketlerine direnç gösteren kuvvetler, aktarma organları, yuvarlanma ve hava dirençleridir. Sürüş koşullarına bağlı olarak bunlara ivme ve yokuş direnci de eklenebilir. Bu direnç kuvvetlerinden yuvarlanma direnci; aracın yüklü ağırlığına, yol yüzeyinin türüne ve lastik üretiminde kullanılan malzemelere, yapı ve dizaynlara bağlı olarak değişir. Yuvarlanma direncini oluşturan ikincil nedenler olarak; tekerlek yatağı, yağ keçesi sürtünmesi ve transmisyon sistemindeki yağın çalkalanması sayılabilir. Yuvarlanma direnci, tekerlek yuvarlanırken zeminle temas bölgesinin ezilmesi, bu bölgeye giren lastik elemanlarının sıkışması, çıkan elemanların uzaması, bu olayın zeminde asimetrik bir basınç doğurması ve sıkışıp uzama olayının kayıplı olmasından kaynaklanmaktadır. Lastik hava basıncı, lastiklerde meydana gelen deformasyonu ve dolayısıyla seyir anında araca etki eden yuvarlanma direncinin mertebesini belirler. Lastik hava basıncının azalması yuvarlanma direncini arttırır ve lastiğin maksimum yük taşıma yeteneğini azaltır. Ayrıca lastiğin kenarları üzerinde çalışması hem daha erken ve düzensiz aşınmalara hem de aşırı ısınmaya neden olur. Bu durum lastiklerin alacakları sert bir darbede önemli hasar görme olasılıkları da artar. Sadece kumlu vb. gibi yumuşak zeminlerde araçların yerle tutunmasını iyileştirmek için lastik havalarının indirilmesi tutunmayı iyileştirir. Çünkü asfaltın yuvarlanma direnç katsayısı 0,015 iken, toprak yolun ki 0,05dir. Yuvarlanma direncinin artması, belirli seyir şartlarında motordan daha fazla güç çekilmesini gerektireceğinden, yakıt tüketimini arttırır. Lastik hava basınçlarının olması gereken değeri hem lastiğin üzerinden hem de ilgili aracın kullanıcı el kitaplarından öğrenilebilir.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir