Motor gürültüsü nedir ve nasıl düşürülür?
Motor silindirlerindeki yanma olayı, bir basınç darbesi oluşturur. Bu darbe, silindir duvarları ve silindir kapağı aracılığıyla motor gövdesi ve dış duvarlarının titreşimlerine sebep olur. Bu titreşimler, havanın basınç salınımları yapmasına yani ses oluşmasına sebebiyet verir. Motor gürültüsünün azaltılması için en etkili yol, yanma esnasında oluşan basınç artış hızının kontrol edilmesiyle basınç darbesini yumuşatmaktır, yani düzgün bir yanma sağlanması gerekir. Bu amaçla sıkıştırma oranını düşürmek, ön püskürtme yapmak, püskürtme sistemini optimize etmek, yanma odası tasarımını optimize etmek gibi tedbirler alınmaktadır.
Motor devir sayısının düşürülmesi, silindir sayısının artırılması, motor gövdesinin kalınlaştırılması gibi diğer önlemlerin gerçekleştirilmesi, maliyete, yakıt tüketimine, performansa ve vergi oranlarına getireceği ilave yükler nedeniyle üreticiler tarafından pek tercih edilmeyen yöntemlerdir.
Ayrıca motordan yayılan gürültünün yalıtımı yoluna da başvurulmaktadır. Hem motoru meydana getiren elemanların birleştirilmesinde hem de motorun taşıta yerleştirilmesinde elastik bağlantı elemanları kullanılmaktadır. Bu şekilde titreşimlerin yapı yoluyla yayılımı azaltılmaya çalışılmaktadır. Gürültünün hava yoluyla yayılımını önlemek için ise motor ile sürücü kabini arasına paneller, yerine göre yalıtıcı, yutucu veya sönümleyici malzemeler yerleştirilmektedir.
Kaynak: Metin Gümüş, “Dizel Motorlarında Tutuşma Gecikmesinin Kimyasal Kinetik Modellenmesi”, Doktora Tezi, İstanbul, 2004.
