Hibrid araç modellemesinde “elektrik motoru” nasıl modellenir?

Hibrid elektrikli araçlarda elektrik motoru, içten yanmalı motora ek olarak çalışabilen tahrik elemanıdır. Hibrid yapılanmasında elektrik motoru, içten yanmalı motor (İYM) ile mekanik bağlantı şekline bağlı olarak, hem İYM’ye aracı itmek için destek olmakta hem de İYM’den aldığı güç ile jeneratör olarak çalıştırılarak bataryayı şarj edebilmektedir. Aynı zamanda aracın fren yaptığı durumlarda, fren enerjisinin geri kazanımı için yine jeneratör olarak çalıştırılmaktadır. Yapılan hesaplamalarda elektrik motoru için yalnızca verim tabloları ile karakteristik eğrileri kullanılabilir.

Motor tork eğrisi üzerinde gösterilen verim kontör eğrilerinde, tek yönlü verim ifadesi kullanıldığından pozitif tork bölgesinde verim, bir’den büyük değerler almaktadır. Verim ifadesinde, giren enerji, elektrik motorundan istenilen mekanik güç, çıkan enerji ise elektrik motorunun bataryadan çektiği güç olarak kabul edilmektedir.

Verim = (VI)/(Tω)

Burada;

V         : Gerilim [Volt]

I           : Akım [Amper]

T          : Tork [Nm]

ω         : Açısal hız [rad/s]

Elektrik motoru seçiminde dikkat edilecek hususlar, motorun boyutları ve ağırlığı ile verebileceği maksimum tork ve güç ile motor verimliliğidir.

 

Not: Bu bir modelleme yaklaşımıdır. Modellemeler farklılık arz edebilir. Bu modellemenin detayları ilgili tezden takip edilebilir.

Kaynak: Ali Boyalı, Hibrid Elektrikli Yol Taşıtlarının Modellenmesi ve Kontrolü, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

2 Cevaplar

  1. Monsieur Y. dedi ki:

    İYM’den aldığı gücü nasıl dönüştürüyor? Biraz havada kalmış cümle. Daha ayrıntılı olarak açıklayabilir misiniz?

  2. Dr. Abdullah Demir dedi ki:

    Kaynak gösterdiğim tezi intenet ortamından indirerek detaylı istifade edebilirsiniz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir