Hedef 2023 Ulaşım Şurasından çıkan 100 kritik proje

Ulaştırma Bakanlığı’nın koordinatörlüğünde ve “Hedef 2023” sloganıyla düzenlenen 10’ncu Ulaştırma Şurası, 27 Eylül-1 Ekim 2009 tarihleri arasında Sütlüce Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Ulaşım ve iletişim sektörlerinde hizmet veren kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, özel sektör temsilcileri ve sivil toplum örgütlerinden birçok yerli ve yabancı uzmanın katılımıyla; karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu ulaşımı, kent içi ulaşım, intermodal sistemler ile iletişim konularında yirminin üzerinde çalıştaylar kuruldu. Şuranın ardından arta kalanlara bir göz atalım istedim.
Onuncusu düzenlenen Ulaştırma Şurası adına söylenebilecek ilk ve en önemli husus, gelecek on üç yıl içerisinde Türkiye’nin ulaştırma ve haberleşme alanlarında neler yapması gerektiği üzerinde durulan, bu toplantının ilk kez uluslararası bir platformda düzenlenmiş olmasıydı. Ulaşım Şurası, Bosna-Hersek’ten Kanada’ya, Suudi Arabistan’dan Danimarka’ya, Makedonya’dan İtalya’ya uzanan geniş bir yelpazedeki Başbakan ve Bakan düzeyinde katılımla gerçekleştirildi.
Ulaştırma Şurası’nda konuşulan ve kent içi ulaşım için kilit öneme sahip olan konulardan bir diğeri özel araç kullanımı ve otopark sorunuydu. Kenti içi ulaşımın rahatlaması adına halkın toplu taşıma araçlarının tercih edilir hale gelmesi gerekiyor. Bu tercihi özendirecek önlemlerden biri olan “kentin merkez bölgelerine otomobil girişinin yasaklanması, bu bölgelerde yaya alanlarının oluşturulması” kısmen uygulanan bir yöntem. Ancak kenti bölge bölge ayırarak, “kullanan öder” veya “kirleten öder” ilkelerine göre otomobillerin kentin merkez bölgelerine girişlerini ücretlendirmek, Londra örneğinde de açıkça görüldüğü üzere, trafik sorununu çözümlemiyor. Bu nedenle yapılması gereken “merkezi bölgelerde yeni otopark alanları oluşturmayarak bu bölgeleri otomobiller için çekici olmaktan çıkarmak, merkez bölgelerin dışında ve özellikle raylı sistem istasyonları yakınında “park et ve devam et” (park and ride) tesisleri kurmak ve otomobil kullanıcılarının raylı sisteme aktarma yapmalarını kolaylaştırmak” olmalıdır.
Konuyla ilgili olarak İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi Ulaştırma Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Gerçek’in, İstanbul Ulaştırma Ana Planı ve Mevcut Uygulamalar başlıklı makalesindeki, uyarılarına kulak vermek gerekiyor:
Günümüze kadar izlenen yanlış ve toplumsal maliyeti çok yüksek olan kentsel ulaştırma politikaları sonucunda şu konu artık açıkça anlaşılmalıdır. Otomobil ve kent birbirlerine uymayan mekân profillerine sahiptir. Kent-otomobil sarmalını çözmenin yolu, artan otomobil sayısı karşısında daha fazla yol, daha fazla otopark, daha çok katlı kavşak ve daha hızlı kent geçişleri yaparak “kentleri otomobillere uydurmaya çalışmak” değil, sürdürülebilir ve yaşanabilir bir kent için, “otomobili kente uydurmak”tır. Bunun için çok önemli bir koşul, başta raylı sistem ve deniz ulaşımı olmak üzere toplu taşıma kullanımı arttırılırken, otomobile ayrılmış kent mekânlarının da planlı biçimde azaltılmasıdır. [İMO İstanbul Bülteni Sayı 65, 19 Ağustos 2008]
Kaynak: Yazı Ayhan Demirin 06 EKİM 2009 tarihinde Milli Gazetede yazdığı “Ulaştırma Şurası’nın ardından”yazısından derlenmiştir.
Ulaştırma Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı ve 10. Ulaştırma Şurası Genel Sekreteri Kenan Bozgeyik, kapanış oturumunda alınan şurada 100 kritik projenin kararlarını açıkladı.
İşte projeler:
KARA YOLU SEKTÖRÜ

· Bölünmüş yolların 32 bin kilometreye çıkarılması.
· Kuzey-güney kara yolu koridorlarının iyileştirilmesi.
· Yerleşim merkezlerine çevre yolu yapılması.
· Kuzey Marmara Otoyolu, Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu, Ankara-Delice Otoyolu, Ankara-İzmir Otoyolu, Sivrihisar-Bursa Otoyolu, Afyon-Antalya Otoyolu, Ankara-Niğde Otoyolu, Şanlıurfa-Habur Otoyolu, Aydın-Denizli-Antalya Otoyolu, İstanbul-Ankara-Kafkasya ve İran Otoyolu, Şanlıurfa-Diyarbakır Otoyolunun yapılması.
· Kar siperleri-çığ tünelleri ve ses panelleri, kara yolu boyunca acil yardım istasyonları, kara yolu ağının bitümlü sıcak karışım kaplama yapılması.
· Karayolu Akademisi kurulması.
· Tüm liman ve OSB’lerin bölünmüş yollarla bağlantılarının oluşturulması.
· Rize-Mardin Otoyolunun inşa edilmesi.
· Türk Otomotiv Kurumunun kurulması.

 
DENİZ YOLU SEKTÖRÜ

· Liman ve deniz tesislerinin ulusal ulaşım ve trans Avrupa ağlarına entegre edilmesi.
· Yeni liman projeleri ile transit ülke konumuna gelinmesi.
· Elleçleme kapasitesinin 2023 yılına kadar 32 milyon TEU, 500 milyon ton kuru yük, 350 milyon ton sıvı yük ve 15 milyon yolcuya ulaştırılması.
· Yurt içi taşımacılıkta deniz yolu payının yüzde 15’e (Ton/km) ve konteynerleşme oranının yüzde 15’e (TEU) yükseltilmesi.
· Gemi inşa sanayinde 10 milyar dolar inşa geliri ve yeni istihdam alanlarının oluşturulması.
· Gemi teslim kapasitesinde 0.8 milyon DWT’dan 4 milyon DWT’a veya yıllık 300 adet gemi teslim sayısına ulaşılması.
· Katma değeri yüksek, ileri teknolojili gemiler inşa edilmesi.
· Marmara Denizi’nde kuzey-güney, doğu-batı ulaşımları için modern, fonksiyonel ve intermodal taşımacılığa uygun 2 veya 3 katlı araç yükleme boşaltma imkanları olan Ro-Ro terminalleri inşa edilmesi.
· Kısa mesafe deniz taşımacılığına yönelik, Karadeniz ve Akdeniz limanlarına sefer yapan Ro-Ro, Ro-Pax filosu kapasitesinin artırılarak hatların çeşitlendirilmesi.
· Doğu Akdeniz’de VLCC ve ULCC kapasitesinde yeni gemi inşa ve bakım onarım hizmeti verecek tersanelerin kurulması.
· Tersanelerin yoğunlaştığı yerlerde organize yan sanayi bölgelerinin oluşturulması.
· 200 adet balıkçı barınağının 55’inin kademeli olarak yat limanına dönüştürülmesi ya da ortak kullanım modeli oluşturulması.
· Deniz ticaret filosunun modernize hale getirilmesi, dünyanın en büyük 10 limanından en az birinin inşa edilmesi.
· Ulusal Test ve Akreditasyon Merkezi kurma.
· Denizcilik ekonomisinde Ar-Ge payını ulusal hedefe paralel yüzde 2 seviyesine çıkarma.
· Türkiye’nin kıyılarını dünyanın en temiz kıyıları arasına taşıyacak etkin bir çevre yönetim sisteminin kurulması.
· Birbirine yakın iskelelerin ihtisas limanlarına dönüştürülmesi, evrensel hukuk ve AB normlarıyla tam uyumlu denizcilik mevzuatının sürdürülmesi.
· Deniz ulaşımına ilaveten iç su yollarının etkin kılınması.
· Gemi inşa sanayisinde yüzde 80 yerli katkı payını yakalamak.

 
KENT İÇİ SEKTÖRÜ

· Ulaşım Kurumu’nun, Trafik Kontrol Merkezi’nin kurulması, ulaşım ana planlarının bütün kentler için zorunlu olması.
· İmar planları ile paralelliğin ve özürlülere uygunluğunun onayı.
· Kent içi ulaşım sistemlerinin AB standartlarına uyumlu hale getirilmesi.
· Engelliler ve fiziksel hareket kısıtlılığı olanların ulaşımda planlama ve tasarım standardının oluşturulması.
· Raylı sistemlerde yerli sanayinin teşviki.
· Kent içi trafikte enerji dostu, çevreye duyarlı doğal gaz-hibrit araç kullanımı, deniz-iç su yolu ulaşımının toplu taşıma ile entegresi ve iyileştirilmesi.
· Kent içi lojistiğin Ulaşım Ana Planı’nın parçası olması.
· Kentlere özgün otopark yönetim sisteminin kurulması, şehirler arası taşımacılık terminallerinin kentsel toplu taşıma sistemleri ile entegre edilmesi.
· 22 Eylül tarihinin “Otomobilsiz” gün ilan edilmesi.
· “Sürdürülebilir Ulaşım Projesi”nin seçilip ödüllendirilmesi.
· Avrupa Birliği ve dünya ile uyumlu Demir Yolu Kanunu’nun çıkarılması.

 
DEMİR YOLLARI SEKTÖRÜ

· Mevcut hatların yenilenmesi, tüm hatların sinyalli, elektrifikasyonlu hale getirilmesi.
· Yapımları devam eden 2 bin 622 kilometre yüksek hızlı tren ağının 2012 yılına kadar tamamlanması.
· 2023 yılına kadar 6 bin 792 kilometre yeni yüksek hızlı tren ağının inşa edilmesi.
· 2023 yılına kadar 4 bin 707 kilometre konvansiyonel yeni hat inşa edilmesi.
· BAŞKENTRAY Projesi’nin inşa edilmesi.
· EGERAY Projesi’nin tamamlanması, demir yolu araç filosunun yenilenmesi.
· Teknolojinin geliştirilerek trenlerin tek makinistle çalıştırılması.
· Tüm liman ve organize sanayi bölgelerine irtibat hatları ile entegre edilmesi.
· Demir Yolu Araştırma Enstitüsü’nün kurulması.
· Demir yolu payının yolcuda yüzde 10, yükte yüzde 20 artırılması.
· Hatlardaki kurp ve eğimlerin AB ölçütlerine uyumlaştırılması.
· Hemzemin geçitlerin iyileştirilmesi ve kademeli bir şekilde ortadan kaldırılması.
· Hatlardaki dingil yükünün en az 22,5 tona çıkarılması.
· 2023-2035 arasında 2960 kilometre yüksek hızlı tren hattı, 956 kilometre konvansiyonel hat yapılması.
· Batum-Trabzon-Erzincan hattının inşa edilmesi.
· Kavak-Kırıkkale hattının inşa edilmesi.

 
HAVACILIK SEKTÖRÜ

· İstanbul’da 60 milyon yolcu kapasiteli bir havaalanı ile Türkiye’de 30 milyon kapasiteli 2, 15 milyon kapasiteli 3 havaalanı yapılması.
· Uçak-dolmuş-taksi işletmelerinin kurulması ve yaygınlaştırılması.
· Deniz, göl gibi yerlere yakın olan turizm yerleşim merkezlerine hitap edecek deniz hava araçlarının kullanılarak, bu alanda gelişimin sağlanması.
· Döner kanat hava aracı taşımacılığı sisteminin kurulup desteklenmesi.
· Türkiye’nin uluslararası uydu projelerinde yer alması için gerekli çalışmalar yapılması.
· ILS kategori I, II ve III hassasiyetinde yerde tesis edilen pozisyon doğrulama sistemlerinin (GBAS) yaygınlaşması.
· Hava kargo taşımacılığına uygun olan havaalanlarının “serbest bölge” ilan edilmesi.
· Hava aracı veya parçasının sertifikasyonunun Türkiye tarafından sağlanabilir hale getirilmesi.
· Milli ATM teknoloji alt yapısının geliştirilmesi ve bu kapsamda dışa bağımlılığın azaltılması.
· Yerli imalat olarak en az 2 tip uluslararası bilinirliği olan tek-çift motor pervaneli ve çift motorlu hafif jet uçağı üretiminin gerçekleştirmesi.
· Türk sivil hava taşımacılığı filo yapısının 2023 yılında 100 geniş gövde, 450 dar gövde ve 200 bölgesel uçak olacak şekilde 750 uçaklık bir yapıya ulaşması.
· Türkiye’nin kendi uydusunu uzaya yerleştirecek teknolojiye sahip olması, yeni nesil motorların geliştirilmesi çalışmalarına katılınması.
· Havacılık Endüstri İhtisas OSB’lerin kurulması, insansız hava araçlarının, hava sahasının kullanımının sivil havacılık sistemine entegre edilmesi.
· EUROCONTROL’ün eğitim merkezinin Türkiye’de açılmasının sağlanması.
· SHGM ve DHMİ Genel Müdürlüğü’nün yeniden yapılandırılması.
· Hava Ulaştırma Araştırma Enstitüsü’nün kurulması.
· Yaylaların turbo-prob uçuşlarına imkan veren havaalanları ile entegre edilmesi.

 
POSTA SEKTÖRÜ

· Posta pazarının kontrollü ve kademeli bir şekilde serbestleştirilerek tam rekabetçi ortamın sağlanması.
· Posta Düzenleme Kurumu’nun kurulması. Kayıtlı elektronik posta hizmetinin verilmesi.
· Gönderilerin tesliminde evrensel standartların üstüne çıkılması.
· Türkiye’nin uluslararası gönderi alıp vermede bir aktarım merkezi haline gelmesinin sağlanması.
· Posta sektörüne ilişkin uluslararası karar süreçlerinde etkin rol alınması.
· Posta Sektörü Konseyi’nin oluşturulması.
· Sektörel vizyon ve stratejilerin belirlenmesi.
· Posta hizmetlerinin sunumunda çevreye duyarlı politikaların izlenmesi.
· Sektörel haberleşme, tanıtım ve bilgi paylaşımını sağlayacak bir iletişim ağının kurulması.
· Gönderi izleme sistemi, RFID ve Barkod teknolojilerinin ve yeni nesil iletişim sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması.
· Sektörde kullanılan teknolojilerin yurt içinde üretimi ve ihracı, sektörel Ar-Ge faaliyetlerinin teşvik edilmesi.

 
HABERLEŞME SEKTÖRÜ

· Bilişim sektörünün 160 milyar dolara, geniş bant abone sayısının 2013’te 12 milyona, 2023’te 30 milyona ulaşması.
· Ülke genelinde fiber optik ağının kurulması ve Türkiye’nin bölge ülkeler arasında fiber kesişim noktası (hub) olması.
· Eve kadar fiber ve geniş bant kablosuz erişim teknolojilerinin yaygınlaştırılması.
· Uçtan uca IP ve IPv6 uygulamalarına yönelik düzenlemelerin yapılması.
· Uluslararası bilişim şirketlerinin Ar-Ge merkezlerinin Türkiye’de kurulmasının sağlanması amacıyla bilişim vadisi OSB projesinin gerçekleştirilmesi.
· Mobil terminal cihazları üretimi ve söz konusu cihaz ihracatının ithalatı geçmesi.
· Türkiye’nin Avrupa’nın çağrı merkezi üssü olması.
· Sertifikasyon verecek laboratuvarların faaliyete geçirilmesi.
· Mobil cihaz 2. el piyasasının geliştirilmesi.
· Türkiye’nin 2023 yılında küresel BİT pazarında söz sahibi en az bir ulusal şirkete, en az bir ulusal markaya, tasarım ve standardıyla bize ait en az bir ulusal ürüne sahip olması.
· Kamu kurumlarının yaptıkları alımlarda ve düzenlemelerde Ar-Ge’yi teşvik edecek önlemlerin uygulanması.
· Ulaştırma Bakanlığı Ar-Ge fonunun burs vermesi.
· Girişim sermayesi sağlanması ve proje yarışmaları düzenlenmesi gibi alanlarda etkin olunması.
· Spektrum ticareti uygulamalarının başlatılmasına yönelik düzenlemelerin yapılması.
· Kişisel verilerin illegal ve kötü amaçlı kullanımını önleyecek düzenlemelerin geliştirilmesi.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir