Araçların yaz bakımı nedir ve neleri kapsar?
Kış mevsiminin olumsuz yol şartlarında yıpranan otomobilinizi, yaz boyunca sorunsuz kullanmak istiyorsanız, baharın kendini hissettirmeye başladığı şu günlerde tepeden tırnağa bir bakım yaptırılmalıdır. Bu hayati bir önem de taşımaktadır. Bunun yanında yazın sıcağı, tozu, dur-kalklı trafiği arabanızı belirli ölçülerde mutlaka etkileyecektir.
Klima (Air Conditioning), normal koşullarda sorun çıkarmayan bir sistem sıcak havada çalışmayabilir. Sistemi kalifiye bir teknisyene kontrol ettiriniz. Çünkü bu sisteme yazın çok ihtiyacınız olacak. Bu sene yaz biraz daha sert geçecek gibi görünüyor.
Soğutma sistemi; yaz seyahatlerinin başta gelen sorunu motorun hararet yapmasıdır. Soğutma sistemi iki yılda bir tamamen boşaltılıp yıkanarak tekrar doldurulmalıdır. Soğutma sıvısının seviyesi, durumu ve konsantrasyonunu kontrol ediniz ve eksilmişse ilave ediniz (genellikle 50/50 antifriz/su karışımı önerilmektedir). Motor tamamen soğumadan radyatör kapağını açmayınız! Kayışların, kelepçelerin ve hortumların sıkılık ve durumlarını kontrol ediniz veya ettiriniz.
Motor yağı ve yağ filtresini katalogda ya da kullanıcı el kitabında belirtilen sürelerde (şayet aracınızın yağ değişim periyodunu bilmiyorsanız 10.000 ile 15.000 km’de bir) değiştiriniz. Değişim tarihi yakınsa, değişimi seyahat öncesinde yapınız. Aracınız römork çekiyor, bagaj yükünüz biraz abartılı veya seyahatiniz uzunca ise yağ değişim süresini kısaltabilirsiniz.
Motor performansı için, hava ve yakıt filtrelerini katalogda belirtilen sürelerde (tozlu koşullarda daha da kısa sürelerde) değiştiriniz. Motorun zor ilk hareketi, bozuk rölanti ve avans ayarı, düşük güç gibi sürüş problemleri varsa iyi bir serviste ayarlattırınız.
Cam silecekleri, yaz seyahatlerinde de lazımdır. Yağmurlu, çamurlu yollarda araç kullanmanız da gerekebilir. İyi silmeyen silecekler görüşünüzü bozarak gözünüzün yorulmasına ve güvenli sürüşünüzün de tehlikeye girmesine sebep olabilir. Aşınmış, sertleşmiş sileceklerinizi değiştiriniz. Ayrıca yanınıza yeterli miktarda cam silecek sıvısı almayı da ihmal etmeyiniz.
Eski lastiklerle yola çıkmayınız. Aracınızda kış lastikleri takılı ise yaz ya da dört mevsim lastikleri ile değiştiriniz. Yedek lastiğinizi de kontrol ederek iyi ve hazır durumda olmasını sağlayınız. Lastik basınçlarını ayda bir kontrol ediniz. Aracınızın kullanıcı el kitabında belirtilen periyotlarda lastikleri rotasyona tabii tutunuz. Şayet kullanıcı el kitabı yoksa rotasyonu 8.000 ile 10.000 km’de bir yapınız. Lastiklerin değişim tarihi yakınsa, değişimi seyahat öncesinde yapınız. Rahat ve güvenli bir yolculuk için lastiklerin balansını da unutmayınız.
Frenleri katalogda belirtilen sürelerde veya sarsıntılı, gürültülü ve uzun mesafede durma durumlarında daha önce kontrol ettiriniz.
Aküler yılın herhangi bir döneminde arızalanabilir. Uzun yola çıkmadan önce akünüzü kontrol ediniz/ettiriniz. Sizin yapabilecekleriniz, kutup başları ve kablo başlarını tel fırça ile fırçalamak, tüm yüzeyleri temizlemek, bağlantıları sıkmak olabilir. Bakım gerektiren akülerde akünün içerisindeki sıvı seviyesini kontrol edebilir, eksikse saf su ekleyebilirsiniz. Bu az bakım gerektiren akülerde uygulanmaz. Bu konuda şu uyarıyı yapmayı kendime bir vazife olarak addediyorum. Akü sıvısı asitlidir. Cildinize ve üzerinize sıçramamasına özen gösterin. Sıçraması halinde derhal bol su ile yıkayın. Akü yüzeyindeki artıklara dokunmayın, akü ile çalışırken gözlük ve lastik eldiven giyin.
Aracınızın tüm lambaları kontrol ediniz. Kir ve böcek artıklarını ıslak bir bezle temizleyiniz.
Acil durumlara yönelik olarak; aracınızda küçük bir tamir çantası, ilk yardım çantası, seyyar lamba, yedek ampul ve fener ile mümkünse bir cep telefonu ve pilli radyo bulundurunuz. Ayrıca krikonun iyi durumda olduğundan emin olunuz.
Özetle; kış şartlarında kullanılan otomobillerin yaz bakımı çerçevesinde özellikle ön takımlarının kontrol ettirilmesi çok önemli. Kış şartlarında yolların deforme olması ve otomobillerin sık sık çukurlara girmesi sebebiyle süspansiyon ve amortisörlerde arızalar oluşabilmektedir. Aksın genel bakımının yapılması, rot-balans ayarının yenilenmesinin unutulmaması gerekir. Ön takımların dışında fren bakımının da ihmale gelmeyeceğini unutmamak lazım. Balataların bakımının yapılması, gerekiyorsa değiştirilmesi, araçtaki tüm sıvı seviyelerinin -motor yağı, radyatör suyu/sıvısı, klima sıvısı, fren hidroliği, kavrama hidroliği, direksiyon dişli yağı, vites ve diferansiyel yağları- kontrol edilmesi gerekiyor. Bujilerin temizlenmesi, hava filtresinin bakımı, polen filtresi, benzin filtresi, elektrikli fanın devreye girme derecesi ve kayışlar kontrol ettirilmelidir. Akünün de ihmal edilmemesi gerekli. Oksitlenen akü başlarının sıcak suyla temizlenmesi gerekir. Bakımlı akülerde akü suyu bitmişse saf su takviyesi yapılmalıdır. Az bakım gerektiren akülerde (maintenance-free) bunu dikkate almayınız.
Lastikler uzun yollarda hayati önem taşımaktadır. Kış lastikleri mutlaka çıkarılmalıdır. Silecek lastiklerinin kontrolü, klima ve havalandırma sisteminin bakımı ve far ampulleri kontrol edilmeli. Devir daim pompası ve onunla ilgili hortumlar eskimişse değiştirilmeli ve kelepçeler yenilenmeli. Aracınız karbüratörlü ise, karbüratör ayarları gözden geçirilmeli.
Şunu unutmamak gerekir ki en iyi planlama kılavuzu, aracınızın kullanıcı el kitabı ve katalogudur. Kitabı ve katalogu okuyarak, imalatçının önerilerine ve servis takvimine uyunuz. Şayet aracınızın kullanıcı el kitabı yoksa aracınızın üreticisinin satış sonrası hizmetler müdürlüğünü arayarak bu bilgileri edinebilirsiniz ya da bir kitap talep edebilirsiniz. Buradaki açıklamalar araçlara yönelik özel değil genel açıklamaları içermektedir. Aracınızı kazalardan uzak, trafik güvenliğini zaafa uğratmayacak şekilde kullanmanız dileğiyle.
