Amortisör sertleştirme nasıl yapılır?

Amortisörler, araç süspansiyon sistemlerinde yaylarla birlikte kullanılarak yoldan tekerleklere gelen sarsıntı ve titreşimlerin aracın şasisine iletilmeden emilmesini sağlarlar. Burada amortisörlerin rolü yaylardan daha değişik bir karakter gösterir. Bu sistemlerde yay tarafından depolanan enerji, salınımlar halinde şasiye iletilmeden amortisörler tarafından emilir. İşte bu prensibe dayanarak yaylar; yolun düzgünsüzlüklerinden dolayı meydana gelen darbe ve salınımları, araç gövdesine iletmeyerek depolarlar. Amortisörler ise hareket yönüne ters doğrultuda gösterdikleri direnç ile gerek ilk anda tekerlekten gelen enerjiyi ve gerekse yayda depolanan enerjiyi yutarak ısıya çevirirler. Böylece sarsıntıları yok ederler. Amortisörler, sadece aracın konforu için gerekli elemanlar değillerdir. Aynı zamanda tekerleklerin yolu iyi kavramaları gibi önemli bir fonksiyonu da yerine getirirler. Amortisörler aracın viraj dinamiğini etkileyen önemli bir süspansiyon yapı parçasıdır. Tekerleklerin yere iyi basmalarını ve zıplamamalarını sağlayarak hem çekişi artırır, hem de fren yapıldığında duruş mesafesini kısaltır. Amortisörler kuru ve akışkan esaslı (sıvılı, gazlı) tipler olmak üzere iki ana bölüme ayrılırlar. Sizin aracınızda gazlı tip amortisör kullanılmaktadır.
Amortisörlerin modifiye amaçlı değişik sertleştirme yöntemleri vardır. Sorunuzda belirttiğiniz % 25, % 50, % 75 ve %100 olarak amortisör sertlikleri değişik yöntemlerle sağlanabilmektedir. Sertleştirme işlemini ustalar kendi el becerileri ile atölye imkanları ölçüsünde yapmaktadırlar. Süspansiyonun spor karakterini arttırmak için amortisör sertleştirmenin yanında yay kestirme ya da spor yay kullanma metotları da uygulanabilir. Bu yöntemle yayın tepki karakteristiği değiştirilmektedir. Yayların kestirme metodu önemli bir unsurdur.
Gelelim meselenin özüne. Öncelikle aracın size sunulan orijinal hali aracın en ideal halidir. Bu ideal hal aracın tasarımında gözetilen; konfor, çevre, ekonomiklik, kalite, aktif emniyet, dizayn ve pasif emniyet gibi faktörlerle sağlanır. Sizin yapacak olduğunuz bir değişiklik özelde bir iki genelde bu faktörlerin tamamını etkileyebilir. Modifiyelerde tüm bu parametrelerin göz önüne alınması imkansız derecede zordur. Bundan dolayı böyle bir sertleştirme işlemini tavsiye etmem. Ancak ilada süspansiyonu daha spor yapmak istiyorum derseniz bu durumda daha sert (spor) yay kullanmanız ya da yaydan yarım bakla kestirme yaklaşımını benimsemeniz. Amortisör sertleştirme olayını aracınız için düşünmeyin derim.

Konu İle İlgili Tanımlar:
Amortisör: Amortisör, taşıtlarda çalışma sırasında meydana gelen sarsıntı ve titreşimlerin şiddetini ve etkisini azaltmak için kullanılan elemanlar.
Gazlı amortisörler: Gazlı amortisörler temelde hidrolik amortisörlerle benzer prensipte çalışırlar. Piston yağ doldurulmuş tüpün içinde ileri geri hareket eder. Fakat en altta küçük bir haznede yüksek basınçlı (yaklaşık 25 bar) nitrojen gazı bulunur. Gezer bir piston, bu gaz ile yağ kısmını birbirinden ayırır ve karışmalarını önler. Gazlı amortisörlerde; gaz tarafından yağa yapılan sürekli basınç piston valflerinin sessiz çalışmasını ve yağın köpüklenmesini engeller. Buradaki gaz haznesi, hidrolik amortisörlerdeki rezerve borusunun görevini üstlenmiştir. Yani milin yağ içerisindeki değişen hacmini telafi ederek amortisörün verimini artırır.
MacPherson süspansiyon sistemi: MacPherson süspansiyon sistemi, özellikle performans amaçlı otomobillerde kullanılan bir süspansiyon sistemi. MacPherson süspansiyonun başlıca avantajları sadeliği ve kompakt boyutlarıdır. Bağımsız tekerlekler sayesinde tüm lastik hareketlerinin daha hassas kontrolüne imkan vererek darbeleri ve titreşimleri emer ve konforu artırır.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir