İşte eskiyen lastiğin ve LASDER’in yol hikayesi…

Kamuoyundaki ‘eski lastik’ algısını ‘’ÖTL’’ (Ömrünü Tamamlamış Lastik) algısı ile değiştiren, lastiğin değerli bir atık olduğu bilincini geliştiren ve hem çevre hem ekonomi açısından bir kazanç elde edilmesini sağlayan LASDER’in (Lastik Sanayici Derneği) kilometretaşları:
LASDER’i bir grup lastik sanayicisi ilgili mevzuat çerçevesinde kurdu
Bizi sevdiklerimize götüren, yüklerimizi ve eşyalarımızı taşıyan ; yolları aşındıran lastiklerin ömrünü tamamladığında hayat bulması için bir grup lastik üreticisi ve ithalatçısı kafa kafaya verdi, 2007 yılının Nisan ayında LASDER’i (Lastik Sanayicileri Derneği) kurdu. Amaç eskiyen lastiklerin; ülke ekonomisine ve doğaya geri kazandırılmasıydı.
Kurucu üyeler BRİSA; CONTINENTAL, GOODYEAR, MICHELIN ve PIRELLI’ye BAYTUR, İNCİTAŞ ve ANLAŞ’ın katılmasıyla üye sayısı 8’e çıktı. Dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı (şimdiki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) tarafından yayınlanan yönetmelik çerçevesince; üyelerin kota sorumluluğundaki ‘’Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin kontrolü’’ LASDER’e emanet edildi.
Malzeme geri kazanım; enerji geri dönüşüm
Kar amacı gütmeyen LASDER; üyeleri adına, üyelerinin yenileme pazarına sattıkları lastiklerin oluşturduğu toplam tonajın yönetmelikte belirtilen oranı kadar olan kısmını toplatmayı, taşıtmayı, hammadde olarak üretimlerinde kullanılmak üzere “Malzeme Geri Kazanımı” firmalarına ve alternatif enerji kaynağı olarak kullanılmak üzere “Çimento Fabrikaları” ve “Enerji Üretim Tesisleri”ne teslim etmeyi ilke edinerek yola koyuldu ve LASDER’in Yönetim Kurulu başkanlığını Hakan Bayman üstlendi.
Geri kazanım endüstrisi gelişti, istihdam arttı
Kısa zamanda geri kazanım endüstrisinin gelişimine katkı sağlamakla kalmayıp; bölgelerde istihdam da yaratan LASDER; ilk meyvelerini 2009 yılında almaya başladı. Çok dar bir alanda deneme toplaması ile başlayan ilk faaliyetler sonucunda 2009 yılında 22 bin ton ÖTL toplanarak geri kazandırıldı.
LASDER bir yandan da öncelikle üye çalışanları ve satış noktaları kanalıyla bilinçlendirme çalışmalarına başladı; amaç lastiğin atık değil ‘değerli bir hammadde ’ olduğunu kamuoyuna anlatmaktı.
2010’da hedef büyüdü, 63 bin ton ÖTL toplandı
2010 yılında hedef büyüdü; 63 bin ton ÖTL toplandı. Toplanan ÖTL’lerin %51’inin malzeme geri kazanımı sektörüne verilmesi sonucu lastik/kauçuk sektörü için ikinci hammadde elde edilerek ekonomiye kazandırıldı. Geriye kalan %49’luk bölümü ise çimento üretim tesislerinde alternatif enerji kaynağı olarak kullanılarak, daha az fosil yakıt tüketilmesine ve hava kirliliğinin azalmasına katkıda bulunuldu.
2010 yılının sonuna gelindiğinde LASDER’in de etkisiyle geri dönüşüm sektöründe büyüme gerçekleşti. LASDER ömrünü tamamlamış lastik pazarına ciddiyet ve düzen getirirken bu alanda iş yapmak isteyen girişimcilere de güvenilir bir iş ortağı oldu. Lisans almamış hiçbir malzeme geri kazanım firması veya yakma izni bulunmayan hiçbir çimento fabrikasına ÖTL teslimatı yapılmama ilkesi LASDER’in pazardaki prestijini daha da artırdı.

2011’de ülke genelinde toplama: 87 bin ton ÖTL
Her geçen yıl LASDER’in ÖTL toplama sınırları genişliyor; hedefi yükseliyordu. LASDER , 2011 yılı için hedefini açıklarken ‘’Türkiye genelinde belirleyeceğimiz yüklenicilerimiz aracılığı ile toplatma ve taşıtma yaparak 87 bin ton ÖTL toplayacağız’’ diyordu. 2011 yılı sonuna gelindiğinde toplanan ÖTL miktarı planlandığından da fazla 88 bin 500 tona ulaşmıştı. Toplanan ÖTL’lerin 47.5 bin tonu granülasyon ve piroliz için, geriye kalan 41 bin tonu ise enerji geri dönüşümü amacı ile kullanıldı.
2012 yılında 104 bin ton ÖTL
2012’nin Aralık ayının sonuna gelindiğinde ise; LASDER toplama faaliyetlerinde 4 Yaşını doldurmuştu. LASDER; 2012 Aralık ayı sonu itibarıyla toplanan ÖTL miktarını 104 bin ton olarak açıkladı: ‘’Toplanan ÖTL’lerden geri dönüşümle 60 bin ton granül ve toz ile 17 bin ton çelik tel; üretildi. Bunların müteakip üretimlerle ulaşılan ekonomik değeri yaklaşık 100 milyon TL’sıdır. Toplanan 104 bin ton ÖTL’nin kapasite kullanım miktarı nedeniyle 77 bin tonu Malzeme Geri Kazanım tesislerine teslim edilirken, 27 bin tonu ise Çimento üretim tesislerinde Enerji Geri Dönüşümü amacıyla kullanılmıştır.’’
4 yılda toplanan toplam ÖTL: 280 bin ton
2012 yılı sonuna gelindiğinde LASDER’in toplama faaliyetlerine başladığı 2009 yılından bu yana yani 4 yılda toplanan ve geri kazandırılan ÖTL miktarı 280 bin tondu. Toplanan ÖTL’ler bugün; rekreasyon alanlarında, parklarda, spor sahalarında, bahçelerde, peyzaj tasarımlarında, karayolları asfalt kaplamalarında katkı malzemesi olarak; enerji geri kazanımından elde edilen elektrik ise sanayi sitelerinde enerji olarak kullanılıyor.
TV’lerde kamu spotu, sahada broşürlü kampanyalar
LASDER’in kuruluşunun 6. yılının sonunda “eski lastik” kavramı yerine “ÖTL”nin yerleştiğini kamuoyunun çeşitli alanlarında görmek mümkündü artık. TV ekranlarında dönen kamu spotu filmleri; LASDER bilgilendirme ekiplerinin katettiği kilometreler, dağıtılan broşürler, bilgilendirme kampanyaları kamuoyunda “ÖTL” algısı yaratılmasını sağlamıştı.
Atık yönetiminde sürdürülebilir strateji
LASDER olarak lastiğin geri kazanılabilir bir atık olduğunu kamuoyuna anlatmaya çalıştıklarını; atık değerlendirme sistemleri içinde sürdürülebilir bir atık yönetimi yaratılmasına katkı sağladıklarını kaydeden LASDER yetkilileri, dernek olarak ulaştıkları tabloyu şöyle anlatıyordu:
‘’2006 yılında bu işe başladığımızda; ÖTL’lerden geri dönüşüm yapabilecek tesis sayısı sadece 4’dü. Bu sayı bugün 18’e yükseldi. Kurulan 2 piroliz tesisinden 1’i bugün yılda 70.000.000 KW/S elektrik üretimi yapabilecek kapasitede. Yine LASDER’in ÖTL verdiği tesislerden birisi, bugün dünyanın dört bir yanına spor alanları kuruyor ve bu tesislerde bizim topladığımız ÖTL’lerin geri dönüşümünden elde edilen granül ve yer kaplamaları kullanılıyor. İşte bugün ortaya çıkan bu tablo; atık yönetimi konusunda sürdürülebilir stratejimiz ve yürüttüğümüz faaliyetlerin kamuoyunda yarattığı güvenin yansımasıdır.”
Daha çok ÖTL, daha az petrol demek
Eskiyen lastiklerin geri kazanımının doğal kaynakların korunması açısından önemli olduğuna işaret eden LASDER yetkilileri, ‘’Lastik üretiminin ana ham maddesi petroldür, ayrıca üretimde yine çok değerli bir ürün olan yüksek vasıflı çelik kullanılmaktadır. Daha çok ÖTL toplanması demek, daha az petrol ithal etmek demek, daha az petrol çıkarmak demek. Bu da mevcut geri dönüşümle doğal kaynaklarımızı daha uzun yıllar korumak anlamına geliyor’’ diyor.
Daha yeşil bir gelecek, ışıl ışıl bir Türkiye için
Lastiğin yol hikayesi burada bitmiyor. Daha çok eskiyen lastiğin toplanması ve geri kazandırılması; daha çok çocuk parkı, rekreasyon alanı ve daha az hammadde daha az petrol ile daha çok enerji demek. Bu yüzden LASDER’in çağrısını hep akıllarda tutmak gerekiyor:
“Lastik kullanan tüm vatandaşlarımızın kullanılmış lastiklerini satın alma noktalarına bırakarak daha aydınlık ve yeşil bir Türkiye hayalimizi gerçekleştirmemize yardımcı olmalarını bekliyoruz. Daha yeşil bir gelecek, ışıl ışıl bir Türkiye için.”

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir