Eko Sürüş – 6 – Bu eşitliğe dikkat: Yüksek hız = yüksek tüketim

Otomobillerin en az yakıt tükettiği hız eski nesil otomobillerde 55 km/h ile 70 km/h, modern otomobillerde 65 – 100 km/h arasındadır. Bu hızda şanzımanın en yüksek viteste olması gerekmez. Yeter ki motor maksimum torku üretebilecek devirde bulunsun. Değişken trafik koşulları nedeniyle bu düşük hızları her zaman tutturmak genellikle mümkün değildir. Yüksek hızla gitmekse fazla yakıt tüketmek anlamına gelir. Çünkü hız arttıkça, otomobilin aerodinamik kayıpları da artar.

Hız sınırlarına uymaya ve gereğinden hızlı gitmemeye gayret etmek yakıt tüketimini önemli ölçüde etkiler. 90 km/h’den sonraki her 1 km/h’lik hız artışı, yakıt tüketiminde de orantılı bir artışa neden olabilir. Performansın ancak yüksek tüketimle elde edilebileceğini akıldan çıkartmamak gerek. Yukarıdaki formülü şu şekilde de yazabiliriz.

“Yüksek Performans = Yüksek Tüketim”

Konu ile ilgili kavramlar:

Araçların Hareketine Direnç Gösteren Kuvvetler: Temel direnç kuvvetleri, aktarma organları, yuvarlanma ve hava dirençleridir. Sürüş koşullarına bağlı olarak bunlara ivme ve yokuş direnci de eklenmektedir.

Aerodinamik: Aerodinamik, genel anlamda havanın hareketini inceleyen bilim dalıdır. Hareketsiz duran bir aracın etrafından akan hava veya hareketsiz duran hava içinde hareket eden bir aracın söz konusu olduğu durumdur.

Araçların Aerodinamik Tasarımı: Otomobil tasarımının aerodinamik olması; yakıt ekonomisini, aracın yol tutuşunu ve performansını etkilemektedir.

Aerodinamik Kayıplar: Aerodinamik kayıplar üç kısımda incelenebilir. Birincisi aracın sınır tabakasında küçük miktarda oluşan, türbülans ile meydana gelen sürtünme kayıpları, bir diğeri aracın radyatör kısmından ve havalandırmasından giren sürtünme kayıpları, üçüncüsü ise sınır tabakanın yüzeyden ayrılma noktasında oluşan, büyük ölçekli türbülansın sebep olduğu kayıplardır. Aerodinamik çalışmaların esasını; sınır tabakanın, aracın yüzeyinde türbülans meydana getirmeyecek şekilde oluşturulmasıdır.

Aerodinamik Direnç Katsayısı: Bu katsayı, bir aracın dış formu sebebiyle düzgün doğrusal akım içinde oluşturduğu süreksizlik ve girdaplar gibi hava hareketlerinin sonucu ortaya çıkar. Dış form itibariyle araç ne kadar pürüzsüz olursa direnç katsayısı ve buna bağlı olarak direnç kuvveti de o derece küçük olur. Direnç katsayısının azaltılabilmesi için araç formları gün geçtikçe aerodinamikteki adıyla damla formuna benzetilmeye çalışılmaktadır. Damla formunun özelliği doğrusal akımda bilinen en az pürüzlülüğe sebep olan yapı olmasıdır.

Sınır Tabaka: Gerçekte durağan halden hareketli hale geçen otomobil çevresinde oluşan hava hareketi, aracın dış yüzeyinde bir sınır tabaka oluşmasına neden olur. Akışkanın sınır tabaka içindeki hızı plaka yüzeyinden yukarı doğru parabolik bir oranla artar, plaka yüzeyinden itibaren belirli bir yükseklikte hız serbest akış hızına eşit olur. Bu yükseklik, “sınır tabakası kalınlığı” olarak adlandırılır.

Yakıt Ekonomisi: Yakıt ekonomisi; ivmelenme, yuvarlanma, aerodinamik, eğim direnci ve araç ağırlığının bir fonksiyonudur.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir