Ulaşımda kazanırken “kaybettiklerimiz”
Yakıt, araçların yıpranması, kaza, zaman ve çevresel maliyetler gibi unsurlar göz önüne alındığında karayollarında yapılan yolcu ve yük taşımacılığının Türkiye’ye maliyeti yaklaşık olarak yıllık 127 milyar lira imiş…
Yanlış okumadınız.
127 milyar TL.
Ne korkunç bir maliyet değil mi?
“Peki bu maliyet içerisindeki en büyük maliyet kalemini biliyor musunuz?” diye sorsam.
“Hayır” diyebileceğinizi düşüyorum.
Şimdi sıkı durun, toplam maliyetin yaklaşık yarısı “zaman kayıplarından” kaynaklanıyormuş.
Yani 60 milyar lira.
Dile kolay geliyor ancak bu kaybın Türkiye’nin 2013 yılın bütçesinin* yüzde 14,85’ine tekabül ettiğini de hep beraber öğrenelim.
Bu gidere ek olarak Türkiye’deki karayolu ulaştırması mevcut haliyle yakıt tüketimine 30 milyar lira, araçların yıpranmasına 22,3 milyar lira, kazalara 10,3 milyar lira, çevresel maliyetlere ise 4,2 milyar lira olmak üzere ülkeye toplam 126,8 milyar liraya mal oluyor.
Hepsinin yekûnu bütçenin ise yaklaşık yüzde 31,8’i.
Parasal maliyetlerin yanı sıra en önemlisi de kazalardaki can kayıpları ve yaralanmalar….
***
Durum “Vakit nakittir” sözüne nazire yapar gibi…
Bir işin yapılmasında sermaye ve emek ne kadar değerliyse, zaman da bir o kadar değerlidir. Çünkü her iş, bir zaman dilimi içinde gerçekleşir. Bir işte kullanılmadan geçirilen zaman bir kayıptır ve bu zamanı bir daha elde etmek mümkün değildir. Dolayısıyla zamanın kaybı iş kaybına, iş kaybı da para kaybına yol açmaktadır. Bu bakımdan zamanın en küçük parçasını bile boşa geçirmemeli, iyi değerlendirmelidir.
Çünkü bir insanın en değerli şeyi zamanıdır. Hayatımız sınırlı bir zaman içinde akıp giderken acaba bunun farkına varabiliyor muyuz?
Biz varmasak ta varanlar maliyetini çıkarmış!
Ve az boz bir rakam da değil hani!
***
Bu maliyetler azaltılamaz mı?
Tabiî ki azaltılabilir…
Ulaşımdaki “zamanın maliyet” faktörü temelde;
- Otomobil sahipliğine,
- Ulaşım yatırımlarının türlere göre dağılımına,
- Artan trafik sıkışıklığına,
- Etkin ve entegre toplu taşıma çözümlerine,
- Ulaşımında uygulanacak entegre akıllı ulaşım sistemlerinin yaygın kullanılmasına bağlıdır.
Yani konu beşli sacayağı üzerine oturmaktadır.
…
Konunun gizemli taraflarını bir sonraki yazımızda aralayalım.
Kalbinizin sahibine emanet olun…
Not: * 2013 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Buna göre Türkiye’nin 2013 yılında, bütçe giderleri 404 milyar lira, bütçe gelirleri 370,1 milyar lira, bütçe açığı ise 34 milyar lira olarak öngörüldü.
İlgilisine deyişler:
- Doğru zamanda, doğru yerde olmamaklardan oluşur her zaman hayat ve maliyet.
- Takvim düzeni herkes için aynı olsa da, zamanın maliyeti herkesin içinde başka türlü ilerler.
Yararlanılan Kaynaklar:
- Özhan Yılmaz, ”Karayolu Ulaşımında Akıllı Ulaştırma Sistemleri”, Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı, 2012.
- Anonim, Atasozleri.gen.tr web sitesi, “Vakit nakittir”, Ziyaret tarihi: 20/12/2012.
Önemli bir noktaya değinmişsiniz.
Türk milleti olarak (özellikle de kamu kurumlarında) kayıp zaman maliyetinin yeteri kadar hesaba katılmadığını düşünüyorum.