Retarder nedir? Hidrodinamik yavaşlatıcılar/retarderler nasıl çalışır?
Retarder, İngilizce bir kelimedir ve Türkçeye “geciktirici ya da hız kesici”olarak çevrilebilir. Hidrodinamik ve elektrodinamik (elektromanyetik) yavaşlatıcılar olmak üzere iki çeşittir. Retarderler boş ağırlığı ile dolu ağırlığı arasında çok büyük bir fark olan taşıtlarda aktif bir emniyet unsuru olarak kullanılır. Örneğin; otobüs ve kamyon gibi.
Hidrodinamik yavaşlatıcılar/retarderler, prensip olarak Föttinger kavramaları gibi çalışmaktadırlar. Tahrik milindeki (genellikle kardan mili) mekanik enerji pompa kanatları ile akışkanda kinetik enerjiye dönüşmekte, daha sonra bu kinetik enerji sabit duran türbin kanatlarında ısı enerjisine dönüştürülmektedir. Retarder sürekli bir fren sistemidir. Retarderler fren işlevlerinin %80 – 90ını uygulamaya koymaktadır. Böylece acil durumlar için yokuş aşağı kullanımlarda sürekli soğuk ve devreye girebilen bir servis fren sistemi sağlamaktadır. Retarder ile trafik akışına uyum ve sürücünün trafikteki yükünün hafifletilmesi sağlanmaktadır. Retarderler kardan şaftından hareket aldığından vitesten bağımsız çalışmaktadır. Vites değiştirme sırasında fren gücünde kesinti olmamaktadır, bu durumda doğal olarak aktif emniyet sağlamaktadır. Retarderler uzun süreli yokuş aşağı inişlerde bile ani durmayı ve park etmeyi mümkün kılmaktadır. Frenleme etkisinin ayarlanması veya kaldırılması yavaşlatıcı içindeki yağ seviyesi değiştirilerek yapılmaktadır.
Özetle; retarder kullanımıyla, fren balatalarının ömürleri uzar ve taşıtın aktif emniyetine destek olur.
