Ölçüm hatası ve çeşitleri

Ölçüm hatası (Ölçümün hatası): Ölçülen büyüklük değeri ile referans büyüklük değeri arasındaki farktır.

Deneysel Hata Tipleri

Üç grupta toplanır:

  • Dikkatsizlik ve tecrübesizlikten kaynaklanan hatalar birinci grup hatalardandır.
  • Sabit veya sistematik olarak adlandırılan hatalar ikinci grup hatalardandır.
  • Üçüncü grup hatalar ise rastgele hatalardandır.

Sistematik ölçüm hatası (ölçümün sistematik hatası) nedir?

Ölçüm hatasının tekrarlanan ölçümlerde sabit kalan veya tahmin edilebilir şekilde değişen bileşenidir.

Sistematik ölçüm hatası için referans büyüklük değeri, gerçek büyüklük değeri veya ihmal edilebilir ölçüm belirsizliğine sahip ölçüm standardının ölçülmüş büyüklük değeri ya da kabul edilen büyüklük değeridir.

Sistematik ölçüm hatası ve sebepleri bilinebilir veya bilinmeyebilir. Bilinen bir sistematik ölçüm hatasını telafi etmek için bir düzeltme uygulanabilir.

Sistematik ölçüm hatası, ölçüm hatası ile rastgele ölçüm hatasının farkına eşittir.

Rastgele ölçüm hatası (Ölçümün rastgele hatası) nedir?

Tekrarlanan ölçümlerde tahmin edilemez bir şekilde değişen ölçüm hatası bileşenidir.

Rastgele ölçüm hatası için referans büyüklük değeri, aynı ölçülen üzerinde sonsuz kere tekrarlanan ölçümlerin ortalamasıdır.

Rastgele ölçüm hatası, ölçüm hatası ile sistematik ölçüm hatasının farkına eşittir.

Belirli sayıda deney yapıldıktan sonra bu deneye ait sistematik (veya sabit) hataların tespiti için pratikte birkaç yöntem geliştirilmiştir.

Akılcı Yaklaşım (Commonsense Basis)

Belirsizlik Analizi (Uncertainty Analysis)

Akılcı Yaklaşım

Bu tip hata analizinde ölçme sisteminde bulunan bütün aletlerin azami hataları yaptığı kabul edilir.

Belirsizlik Analizi

Belirsizlik analizi bize sonuçların hassasiyeti hakkında yöntemsel bir yaklaşım sunar. Bu yaklaşım ile olası hatalar için bir aralık belirlenmektedir.

Kaynak: Uluslararası metroloji sözlüğü — Temel ve genel kavramlar, ilgili terimler (VIM), TÜBİTAK UME © JCGM 2008

Kaynak: MAK 401, Konu 2: Belirsizlik Analizi,  Başkent üniversitesi

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir