Motorlarda hacim küçültmeyi (downsizing) sınırlayan mekanik direnç faktörü

Şüphesiz boyut/hacim küçültme anlayışı ile üretilen motorlarda tabi emişli motorlara göre daha büyük mekanik dirençler söz konusudur. Özellikle süperşarj ve turboşarj uygulanmış motorlarda, tabi emişli motorlardan daha büyük güç ve moment oluşturulabilmektedir. Yakın bir gelecekte aynı ortalama motor devirlerinde işletilen, biri 3 litrelik tabii emişli motor diğeri 1,5 litrelik aşırı doldurmalı benzinli motor kıyaslandığında, aşırı doldurmalı motorun iki kat daha büyük yükle yüklendiği görülecektir. Daha yüksek ortalama motor yükü, daha kısa motor ömrü demektir.
Boyut/Hacim küçültme, ortalama maksimum silindir basıncının ve ortalama BMEP’in arttırılmasından dolayı ortalama yükü arttırır. Sonuç olarak piston vurması (piston slap) daha güçlü olur ve pistonun radyal gerilmesi artar. Aynı zamanda silindir yüzeylerindeki segman duvar temas basıncı da artar. Bu durum silindir aşınmasına ve distorsiyonlara sebep olur. Neticede silindirlerden yakıt hava karışımının kaçmasına (blow-by) -daha düşük moment ve verim-, yağ tüketiminin artmasına (yağ değişim aralığının azalmasına, kirletici emisyonlara, 3 yollu katalitik konvektörün verimliliğinin düşmesine) ve gürültüye sebep olur. VCR uygulaması motorlarda mekanik gerilmelerin azaltılmasını sağlar.

Kaynak: Dr. Abdullah DEMİR tarafından 09/05/2010 tarihinde hazırlamış olan ve bu tarihte henüz yayımlanmamış olan “Küçük Hacimli – Yüksek Performanslı Motor Teknolojileri ve Uygulamaları” makalesinden derlenmiştir.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir