Dizel motorlarda partikül önlemeye yönelik alınan önlemler nelerdir?

Motor soğukken egzoz gazı bileşenlerinden doğrudan tespit edilenler ise beyaz veya mavi duman olarak damlacık şeklinde kısmen oksitlenmiş ya da hiç oksitlenmemiş hidrokarbonlar ve özgün kokulara sahip aldehitlerdir. Dizel motorlarda gaz halde atılan zararlı maddelerin yanında toz haldeki katı maddeler de egzoz gazı ile dışarı atılır. Bu katı maddelere “partikül” denir. Bunlar sağlığa ve çevreye zararlı maddeler sınıfına girerler. Dizel motordaki kurum partikülü oluşumu hava beslemesi, püskürtme, alevin yayılması gibi dizel motora özgü yanma prensibine ait olaylara ayrı ayrı
bağlıdır. Yanma kalitesi, karışımın hava ve yakıttan nasıl oluşturulduğuna bağlıdır. Yeterince oksijen olmadığı için yanma odasının bazı bölgelerinde karışım zengin olabilir. Tam yanma gerçekleşmez ve kurum partikülleri oluşur.
Yani partikül kütlesi ve sayısı esasen motordaki yanmanın kalitesine bağlıdır. Dizel motordaki egzoz emisyonlarının azaltılmasına yönelik olarak bir dizi değişik teknik çözümler mevcuttur. Bunlar motorun içindeki yapısal uygulamalar
ve motorun dışındaki önlemler olarak ayırt edilir. En uygun hava akış şartları için emme ve egzoz kanallarının tasarımı, enjeksiyon teknolojileri ile yüksek püskürtme basınçları, yanma odasının ve piston tasarımı gibi uygulamalar
partikülleri azaltmaya yönelik motorun yapısal özellikleridir. Yanma esnasında oluşan kurum partiküllerinin dışarı atılması motorun dışında alınan önlemlerle önlenebilir. Burada bir katkılı ya da katkısız dizel partikül filtresi sistemi kullanılarak kurum partikülleri indirgenir. Partikül filtresi ile donatılmış dizel motorlarında egzoz gazlarındaki partiküller normal sürüş esnasında partikül filtresinde toplanır.
Rejenerasyon işlemi partikülleri yakıp filtreyi boşaltmak için başlatılır. Bu durum motorun normal çalışma sıcaklığına
erişmesini gerektirir. Filtrenin rejenerasyonu sürüş koşullarına bağlı olarak yaklaşık 300-900 km’de bir otomatik olarak gerçekleştirilir. Rejenerasyon normalde 5 ile 10 dakika sürer. Bu esnada yakıt tüketimi hafifçe artabilir. Araç
soğuk havalarda sık sık kısa mesafelerde kullanılırsa motor normal çalışma sıcaklığına erişemez. Yani dizel partikül filtresinin rejenerasyonu gerçekleşmez ve filtre boşaltılamaz. Filtre, partiküller nedeniyle yaklaşık %80 doluluk oranına eriştiğinde, gösterge panelinde uyarı ışığı yanar. Bilgi ekranı bulunan araçlarda ” partikül filtresi dolu”uyarı mesajı görüntülenir. Aracı, motor normal çalışma sıcaklığına erişene kadar tercihen ana yolda veya otobanda sürerek filtrenin rejenerasyonunu başlatınız. Araç daha sonra yaklaşık olarak 20 dakika daha sürülmelidir. Rejenerasyon tamamlandığında uyarı metni otomatik olarak silinir.