Araç paylaşım pazarı büyüyor, iş modelleri çeşitleniyor

Frost & Sullivan, giderek daha da yaygınlık kazanan araç paylaşım sektörünün müşteri profilini mercek altına alıyor
Araç paylaşım pazarı büyüyor, iş modelleri çeşitleniyor
Frost & Sullivan uzmanlarının Fransa, Almanya ve İngiltere’nin 12 büyük kentinde gerçekleştirdikleri araç paylaşım sektörü araştırmasına göre kişiden kişiye (P2P) araç paylaşımı henüz doğum aşamasında bulunuyor. Araştırmaya göre bir başkasının aracını kullanmaya gösterilen ilginin, kendi aracını başkalarının kullanımı için kiraya sunmaktan
daha yüksek olduğu görülüyor.
2010 yılında Türkiye’de faaliyetlerine başlayan dünyanın önde gelen araştırma ve danışmanlık kuruluşlarından Frost & Sullivan, Türkiye’de hazırladığı başta enerji, otomotiv, savunma ve sağlık olmak üzere çeşitli sektörlerde uzun vadeli pazar öngörülerini de kapsayan raporlarıyla uluslararası şirketlerin ve yatırım fonlarının Türkiye’deki faaliyetlerine yardımcı olmanın yanı sıra farklı sektörlerde birçok Türk firmasına özel araştırma ve danışmanlık hizmetleri vererek iç ve dış pazarlarda büyümelerine yardımcı olmayı sürdürüyor. Bu kapsamda Frost & Sullivan, Türkiye otomotiv sektörünü de yakından ilgilendiren kişiden kişiye (P2P) araç paylaşımını Almanya, Fransa ve İngiltere pazarları ölçeğinde masaya yatırıyor.
Sektör 2013’e hızlı girdi
Frost & Sullivan Başkan Yardımcısı Franck Leveque, araç paylaşım sektöründe 2013 yılının dünyanın en büyük araç kiralama şirketi Zipcar’ın sürpriz bir şekilde araç kiralama şirketi Avis tarafından satın alınmasıyla başladığını belirtiyor. Leveque’e göre araç kiralama endüstrisindeki bu eğilim, araç kiralamayı mevcut ürün ve hizmetleriyle birlikte endüstrinin doğal bir uzantısı olarak göstermenin yanı sıra Enterprise Holding’in 2009 ve 2011’de sırasıyla WeCar ve PhiliCarshare’i alması gibi önceki satın alma örneklerinin peşinden gittiğini de ortaya koyuyor.
Frost & Sullivan Otomotiv ve Ulaşım Endüstrisi Program Müdürü Mohamed Mubarak, değer zincirinin öteki ucundaki araç üreticilerinin bu yeni mobilite türüne gittikçe artan bir ilgi gösterdiğini vurguluyor. Mubarak, 2012’nin sonunda Daimler’in Car2Go hizmetinin dünya çapında 18 şehre yayıldığını ve hali hazırda her iki ayda yeni bir şehri listesine eklemeye devam ettiğinin altını çiziyor. BMW Drivenow, VW Quicar, Renault Twizy Way gibi diğer Avrupalı oyuncuların araç paylaşım programları da hızla kapsama alanlarını genişletiyor. Bu listeye adını yazdıran son OEM’in ise piyasaya Kasım 2012’de Ha:Mo araç paylaşımla giren Toyota olduğu belirtiliyor.
Pazar 2020’de 9 kat büyüyecek
Frost & Sullivan’ın tahminlerine göre geleneksel araç paylaşım pazarı 2013 yılında dünya çapında 70,000 araçla 3 milyon üyeye ulaşacak. 2020 yılına gelindiğinde ise küresel çapta dokuz kat büyüyerek 26,2 milyon civarında üyeye ulaşması bekleniyor. Benzer şekilde, ortaya çıkış sürecinde olan Avrupa kişiden kişiye (P2P) araç paylaşım pazarında 2010 yılında 13 operatör varken, bu sayı bir yılda yüzde 85-90 artış kaydederek 2011 yılında 24 operatöre ulaşmış bulunuyor. 60 yıllık kavram son yıllarda kendini yenileyerek tük yönlü, iki yönlü değişken ve P2P araç paylaşımı gibi farklı iş modelleri yaratıyor. Endüstri aynı zamanda 2020 yılına kadar toplam pazarın yüzde 38’ini oluşturması beklenen kurumsal filo segmentine de nüfuz etmiş bulunuyor.
Sektörün oynadığı rol hakkında Mubarak şu değerlendirmeyi yapıyor: “Pazardaki oyuncuların çoğunluğu tarafından ek bir gelir kaynağı ve müşterileriyle daha fazla yakınlık kurma fırsatı yanında fark yaratma potansiyeline de sahip bir olgu olarak görülürken, araç paylaşımı, aynı zamanda oyuncular açısından müşterilerin düşüncelerini ve daha da önemlisi araç paylaşımının gelecekteki üyelerinin beklentilerini anlama konusunda kritik bir rol oynamakta.”
Tablo 1: Mevcut ve olası araç paylaşım üyelerinin profili (Avrupa), 2012

Beş kritik sonuç belirlendi
Frost & Sullivan’ın yakın zaman önce Almanya, Fransa ve İngiltere’de araç paylaşmayan üyeler hakkında yapılan analize ilişkin bir çalışmayı tamamlayarak kritik önem taşıyan 5 sonuç belirlemiş bulunuyor.
Gençlere ulaşılmalı: Araç sahibi olmayan veya araçlara kısıtlı erişimi olan genç eğitimli çalışanlar araç paylaşımına büyük ilgi gösteriyor. Bunun öğrenciler arasında yüzde 31 civarında gerçekleşen ilgi düzeyine zıtlık oluşturduğu ileri sürülüyor.
Araç paylaşımı toplu taşıma ile bir arada olmalı: Katılımcılar araç paylaşımını toplu taşımaya kolay ve esnek bir alternatif olarak görseler de, her iki taşıma modelini de bir arada kullanmayı arzu ediyorlar. Araştırmada yer alanların çoğunluğu, araç paylaşım operatörü olarak şehir içi taşımacılık yapan operatörleri tercih ediyor ve toplu taşıma durakları önünde araç paylaşımı için ayrılmış park alanlarının yer almasını bekliyor.
Kentli araç sahipleri araç paylaşımına katıldıkça arabalarından vazgeçecek: Mevcut araç sahiplerinden yüzde 40’ı, araç paylaşım hizmetini kullanmaya başladıktan sonra araçlarını elden çıkarmaya daha fazla eğilim gösteriyor. Henüz araç sahibi olmayanları yüzde 60’ı ise araç paylaşımı üyeliğinin ardından araç satın almayı düşünmeyeceğini belirtiyor.
Doğru işletim modeline ve fiyatlandırmaya sahip tek yönlü araç paylaşımı kazanç getirecek: 200 metre içerisindeki istasyonlarda alınabilecek/bırakılabilecek dört koltuklu, gazla çalışan araçlar sunan araç kiralama modeli, yüzde 16,2 ile en çok tercih edilen model olarak öne çıkıyor. Saat başına 15,50 Avro fiyat seviyesi asıl kazancı getirecek olsa da, 7-11 Avro seviyesine inmek pazar payını artırabilir gözüküyor.
Pazarlamanın temel öğeleri kullanılmalı: Tanınırlığın anlaşılma oranlarını değiştireceği ortaya konuluyor. Araç paylaşımına üye olmayan her dört kişiden yalnızca biri araç paylaşım kavramı hakkında bilgi sahibiyken, üye olmaya ilgi duyanların oranı yalnızca yüzde 28 olarak ortaya çıkıyor. Konu hakkında detaylı bilgi verildikten sonra araştırmada yer alanların yüzde 38’i araç paylaşım kavramına daha fazla ilgi duymaya başlamış bulunuyor.
Tablo 2: Araç Paylaşım Hizmetlerine İlişkin Bilgi ve İlgi Düzeyi (Avrupa), 2012

Frost & Sullivan Otomotiv ve Ulaşım Endüstrisi Program Müdürü Mohamed Mubarak, bu sonuçlara göre P2P araç paylaşımının hâlâ doğum aşamasında olduğunu ve geleneksel araç paylaşımıyla bir arada bulunmasının beklendiğini ifade ediyor. Başkasının aracını kullanmaya gösterilen ilginin kendi aracını başkalarının kullanımı için kiraya sunmaktan daha yüksek olduğuna dikkat çeken Mubarak, şaşırtıcı biçimde araç paylaşım hizmetlerine üye olmak ile aracını başkalarının kullanımına açmak arasında bir bağıntı bulunduğunu ileri sürüyor. Mubarak, araştırmanın sonuçlarından çıkan bulgulardan birinin de, araç paylaşımının katılımcıların neredeyse yüzde 38’inin kendi mobilite ihtiyaçlarına oldukça uygun olduğunu belirtmeleri olduğunun altını çiziyor.

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir