Araç kiralama firmalarının yeni ilgi odağı araç paylaşımı…

Frost & Sullivan’ın araştırmasına göre kiralama firmaları, inorganik büyüme gösteren araç paylaşımı sektörüne giriyor.

2010 yılında Türkiye’de faaliyetlerine başlayan dünyanın önde gelen araştırma ve danışmanlık kuruluşlarından Frost & Sullivan, Türkiye’de hazırladığı başta enerji, otomotiv, savunma ve sağlık olmak üzere çeşitli sektörlerde uzun vadeli pazar öngörülerini de kapsayan raporlarıyla uluslararası şirketlerin ve yatırım fonlarının Türkiye’deki faaliyetlerine yardımcı olmanın yanı sıra farklı sektörlerde birçok Türk firmasına özel araştırma ve danışmanlık hizmetleri vererek iç ve dış pazarlarda büyümelerine yardımcı olmayı sürdürüyor. Bu kapsamda Frost & Sullivan, Türkiye’de faaliyet gösteren araç kiralama firmalarını da yakından ilgilendiren araç paylaşımı pazarında yaşanan gelişmeleri mercek altına alıyor.

Araç paylaşımında rekor büyüme

Frost & Sullivan’ın 2011 yılında araba paylaşımı üzerine yaptığı bir araştırma, araba paylaşımı filolarına satılan arabaların sayısındaki anormal büyümeyi ve araba paylaşımı kulüplerine üye sayısındaki hızlı artışı ortaya koymuştu. 2009 yılı itibariyle, Avrupa ve ABD’deki araba paylaşımı kulüplerinin toplam üye sayısı 1 milyonun altında bulunuyordu. Frost & Sullivan, 2020 yılında bu sayının sadece Kuzey Amerika’daki araba paylaşımı üyeleri itibariyle yaklaşık 15 milyona ulaşacağını tahmin ediyor. Bununla birlikte, yaşlanan araba kiralama sektörü, araba paylaşımı ve bütünleşik hareketlilik gibi yeni mobilizasyon çözümlerine girerek kendilerine yeniden yatırım yapmaya başlıyorlar.

250 kolej ve üniversite kampüsünün yanı sıra yüksek nüfus yoğunluğu olan şehirlere yayılmış olan Zipcar, Kuzey Amerika’da yaklaşık yüzde 60 pazar payına sahip bulunuyor. İngiltere’de Streetcar, İspanya’da Avancar ve Avusturya’da carsharing.at gibi önde gelen araba paylaşımı işletmecilerini satın alması, firmayı araba paylaşımı alanında dünya liderlerinden biri haline getiriyor. Zipcar’ın satın alınması, yoğun araba paylaşımı – nakit/operasyon – sektörünün içine girmesini sağladığından Avis için en karlı alışveriş olarak görülüyor. Yakın rakiplerinden olan Hertz ve Enterprise’ın her ikisi de, bu sektöre zaten girmiş bulunuyorlar. Hertz, 2008 yılından bu yana, Hertz On Demand araba paylaşımı servisini oluşturmuş, Enterprise ise Philly CarShare, WeCar ve Mint cars On-Demand’ı satın alarak inorganik yöntemi takip etmişti.

Frost & Sullivan Türkiye Otomotiv ve Ulaşım Sektörü Araştırmaları Yönetici Mohamed Mubarak yeni trend hakkında şu görüşü dile getiriyor: “Kiralama firmaları için araba paylaşımı şu anda sunduğu ürünlerin doğal bir uzantısıdır. Avis akıllı telefonları kullanarak araba kiralanmasını sağlayan Zipcar’ın BT hareketlilik platformunu da güçlendiriyor ve bu teknolojiyi kendi geleneksel araba kiralama işlerine uygulayarak, bunun karşılığında yüksek maliyetli emlak alanlarına sahip olmak yerine büyük şehirlerde daha fazla kiralık arabaların alınması ve bırakılması esnekliğine sahip oluyor. Zipcar 2012’nin başında Wheelz’e yaptığı yatırımla araba paylaşımı sektöründeki eş seviye (P2P) alanına da girmişti. Yani bu Avis’in bütün araba paylaşımı pazarına farklılaşarak girmesini sağlıyor.”

Sektörün karlılığı belli bir hacme bağlı

Araba paylaşımının nakdin yoğun kullanıldığı bir sektör olduğunu ifade eden Frost & Sullivan analistleri, kritik kütleye ulaşıncaya kadar araba paylaşımının karlı olmadığını belirtiyorlar. Bu nedenle yeni programların yola çıkması için yatırımcılardan ya da devletlerden harici finansman elde edilmesi yaşamsal önemde bulunuyor.

Araba paylaşımında, üye olmayanlar arasındaki talebin müşteri analizi hakkında Frost & Sullivan’ın gerçekleştirdiği yakın tarihli bir müşteri anketi, ‘ilgi duydukları’ yanıtını verenlerin yaklaşık yüzde 61’inin yürüme mesafesinde bulunan arabaları almayı tercih ettiklerini ve büyük çoğunluğunun yürüme mesafesinin ‘11 ila 20 dakikadan uzun olmaması gerektiğini’ düşündüklerini ortaya koyuyor. Bu nedenle daha yoğun bir şekilde sunulmaları gerekiyor. Frost & Sullivan uzmanlarına göre, sonuç olarak söz konusu satın alma operasyonu hem Zipcar hem de kritik büyüme planları için de bir “kazanım” olmasının yanı sıra Avis’in mevcut konumumu ve daha geniş bir müşteri tabanına ulaşmasını optimize ediyor. Ayrıca Avis’in kurumsal müşterilerinin kurumsal araba paylaşımını sunmalarını da sağlayacağı belirtiliyor. Hali hazırda araba paylaşımı üyelerinin yaklaşık yüzde 13’ü kurumsal müşteriler oluşturuyor ve 2020 yılı itibariyle yüzde 25’in üzerine çıkması bekleniyor. Öte yandan, Zipcar’ın Avis’in mevcut altyapısını kullanarak diğer daha yoğun dünya şehirlere girebilmesini de sağlayabileceği ifade ediliyor.

Üye sayısı 2020’de 26 milyon olacak

Frost & Sullivan analistleri, halihazırda 2.3 milyon üyeden 2020 itibariyle bütün dünyada tahminen 26 milyon üyeye sahip olacağı dikkate alındığında ve bu durum rakipleriyle kıyaslandığında, hareketlilik sağlayan yeni iş modellerine girmek için epey çabalayan Avis için iyi bir alışveriş olduğu ifade ediliyor. Bununla birlikte, araba kiralama firmalarına sanal ve esnek araç kiralamaya, Zipcar’ın sunduğu hizmete geçmeleri tavsiye ediliyor.

Gelişmeyle ilgili olarak Frost & Sullivan TürkiyeOtomotiv ve Ulaşım Sektörü Araştırmaları Yöneticisi Mohamed Mubarak şunları söylüyor: “Zipcar’ın üyelerinin yüzde 40’ından fazlası kendi kişisel araçlarına sahip olmaktan vazgeçiyor. Bir araba paylaşımı kulübüne giren her araba için sokaklardan yaklaşık 7 ila 9 aracın çekildiğini biliyoruz. Araba paylaşımı yoluyla bir arabası olan araba sahiplerinin yaklaşık yüzde 40’ının, bir araba paylaşımı servisine üye olduktan sonra arabalarını satacaklar gibi görünüyor. Daha da önemlisi, iş nedeniyle yolculuk yapan kişiler bütün ülke boyunca hizmet sunabilen, bütünleşik bir servisi almak istiyorlar. BMW, Daimler ve Volkswagen gibi otomobil firmalarının da araba paylaşımı alanına girerek sektörü daha da rekabetçi yapmasını görmememizin nedeni de bu.”

Frost & Sullivan ortaklarından Sarwant Singh satın almanın borsadaki etkisini şu şekilde açıklıyor: “Araba paylaşımının global liderlerden olan Zipcar’ın, Nisan 2011‘de halka arz edilirkenki değerinin belirlenmesi oldukça ilginçti. Halka arz sırasında, 2000 yılında kurulan firma ABD’de çoğunlukla küçük ve orta boyutlu arabalara sahipti. 9000’den az aracı vardı ve 174 milyon ABD doları değeri vardı. Zipcar’ın işlem görmeye başladığı ilk gündeki hisse değeri aniden, neredeyse yüzde 75 artarak, hisse başına 31 ABD dolarına çıkarak, firmanın değerini yaklaşık 1.2 milyar ABD dolarına çıkarttı. Bu da araç başına yaklaşık 133 bin ABD doları eder. Firma Ferrari’lerden oluşan bir filo kiralamıyor ama görünüşe göre yatırımcılar durumu böyle görüyorlar. Şu anda, 2013 yılında, Zipcar Avis tarafından 500 milyon ABD dolarına satın alınmış durumda ve Avis Zipcar’ın hissesi başına 12.25 ABD doları ödemektedir. Bu durum 2012’nin sonunda işlem gören hisselerden neredeyse yüzde 50 daha fazladır ve piyasaya sürülme fiyatının yaklaşık 2.5 katıdır.”

 

Dr. Abdullah DEMİR

1973 yılında Trabzon’da doğdu. İlk, orta ve liseyi Trabzon’da tamamladı. 1992 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümünü kazandı. 1996 yılında Otomotiv Öğretmeni olarak mezun oldu. 1999 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1997-2000 yılları arasında Marmara Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 2009 yılında Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” konulu tez çalışmasıyla doktor oldu. Demir, İBB - İstanbul Otopark İşletmeleri (İSPARK) AŞ’de sırasıyla, Teknik İşler Şefi, İşletmeler Müdürü, Etüt Plan ve Proje Müdürü, Etüt ve Planlama Müdürü olarak çalıştı. 2011 yılında Marmara Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı. Başta otomotiv olmak üzere, güç aktarma organları, alternatif yakıtlar, ulaşım ve otopark yönetimi alanlarında ulusal ve uluslararası dergilerde, kongre ve sempozyumlarda yayımlanmış makale çalışmaları bulunmaktadır. Ayrıca “Güç Aktarma Organları”, “Otopark Uygulamalarında Teknoloji, Çevre ve Emniyet Faktörleri”, 40 bin kelimelik “Otomotiv ve Temel Teknik Bilimler Sözlüğü”, 11 bin kelimelik “Sistem Sistem Otomotiv Teknik Terimler ve Terminolojiler Sözlüğü”, 2500 kelimelik “Otopark Endüstrisi Sözlüğü” gibi yayınları da bulunmaktadır. www.otoguncel.com web sitesinin editörlüklerini yürüten ve wushu spor dalında uluslararası hakem olan Demir, evli ve iki çocuk babasıdır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir